Nota Sains Tahun 5 Unit 9: Jirim

(A) Mengenal Jirim

1. Jirim ialah objek yang mempunyai jisim, memenuhi ruang dan boleh dilihat, disentuh atau dirasa.
2. Jirim boleh wujud dalam 3 keadaan: Pepejal, cecair dan gas.

 
(B) Sifat Keadaan Jirim

1. Berikut menunjukkan ciri-ciri pepejal, cecair dan gas:

(C) Tiga Keadaan Air

1. Air wujud dalam tiga keadaan, iaitu:
   1. Pepejal (ais)
   2. Cecair (air)
   3. Gas (wap air)
2. Apabila air dipanaskan dan disejukkan, ia akan berubah kepada bentuk yang lain.

(D) Perubahan Keadaan Air / Jirim

1. Air boleh berubah daripada satu keadaan jirim kepada keadaan jirim yang lain.
2. Air dan jirim boleh berubah keadaan melalui proses pembekuan, peleburan, pendidihan, penyejatan dan kondensasi.
3. Jadual berikut menunjukkan ringkasan perubahan keadaan bahan bagi setiap proses. 

(E) Kitaran Air Semula Jadi

1. Maksud: Proses berulang di mana pergerakan air dari permukaan Bumi ke udara dan akhirnya turun ke permukaan Bumi semula.
2. Sepanjang proses kitaran ini, beberapa proses perubahan keadaan air berlaku:
   1. Air di bumi akan tersejat sebagai wap air dan naik ke atas: Cecair -> Gas (Penyejatan)
   2. Wap air yang terkumpul akan membentuk awan.
   3. Dalam suatu tempoh masa, awan terkondensasi menjadi hujan: Gas -> Cecair (Kondensasi)

 
(F) Kepentingan Kitaran Air Semula Jadi

1. Kitaran air semula jadi sangat penting untuk:
   1. Membekalkan sumber air bersih yang berterusan kepada semua hidupan.
   2. Memastikan bekalan air di Bumi sentiasa mencukupi.
   3. Menyejukkan permukaan Bumi.
2. Kitaran air semula jadi yang terjejas akan menyukarkan kehidupan dan akan menyebabkan bencana, kematian, dan kemusnahan.

(G) Sumber Air Semula Jadi

1. Sungai
2. Tasik
3. Telaga
4. Mata air
5. Lautan

 
(H) Kepentingan Kebersihan Sumber Air

1. Air sangat penting kepada semua hidupan di Bumi:
   1. Mengekalkan suhu Bumi supaya tidak meningkat dan menyebabkan pemanasan global
   2. Memelihara hidupan akuatik.
   3. Membekalkan sumber air bersih dan tidak tercemar.
   4. Untuk minum, membasuh dan mandi.
   5. Diperlukan untuk menjalankan pelbagai proses hidup.
   6. Sebagai bahan mentah dalam industri makanan.
2. Berikut ialah langkah-langkah untuk memastikan sumber air sentiasa bersih:
   1. Elakkan membuang sampah dan bahan toksik ke dalam sungai.
   2. Bina kilang jauh dari laut, sungai, dan tasik.
   3. Rawat kumbahan dari rumah, kilang dan kawasan pertanian sebelum melepaskannya ke dalam sungai atau laut.
   4. Kawal penggunaan baja dan racun perosak di kawasan pertanian. 

 

Rujukan: 

Badan Pembangunan Kurikulum. (2014). Kurikulum Standard Sekolah Rendah: Dokumen Standard Kurikulum Dan Pentaksiran Sains Tahun 5. Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia.

Suwaibatullasmiah binti Jalaludin, Sopia binti Md Yassin, & Tan Mun Wai. (2014). Sains Sekolah Kebangsaan Tahun 5. Selangor Darul Ehsan: Dewan Bahasa dan Pustaka.
​ ​​